De winst en verliesrekening is een van de belangrijkste overzichten voor een onderneming. Dit overzicht wordt ook wel de resultatenrekening of exploitatierekening genoemd. Uiteindelijk draait het natuurlijk om winst maken en de winst en verliesrekening geeft een overzicht van de behaalde winst. Misschien voor een start-up is dit in de eerste jaren nog niet het allerbelangrijkste, maar op lange termijn dient jouw onderneming winstgevend te zijn om te kunnen overleven,

Alle baten en lasten inzichtelijk hebben in één overzicht, is onmisbaar. De winst en verliesrekening geeft direct aan of je winst of verlies hebt gemaakt, welke opbrengsten en kosten je als onderneming hebt en dat bovendien voor verschillende periodes.

Hoe ziet een winst en verliesrekening eruit?

In principe kan je zelf bepalen hoe jij je winst en verliesrekening wilt opstellen. Standaard heeft een resultatenrekening de volgende opzet:

Omzet
-/- Kortingen
Netto-omzet
-/- Kosten van de omzet

Brutomarge

Kosten:

Marketing kosten
Verkoopkosten
Distributiekosten
Algemene en kosten

Totaal kosten

Winst voor interest, afschrijvingen en belastingen

rentelasten / baten

afschrijvingen

Winst voor belastingen

Belasting

Netto winst

Winst is iets anders dan cashflow

Winst is niet hetzelfde als cashflow. Beide zijn belangrijk, waar sommige experts zelfs de cashflow belangrijker vinden dan winst. Hier kan je alles lezen over het verschil tussen cashflow en winst.

De winst en verliesrekening geeft een bepaalde periode weer, waar de balans een momentopname is.

Eenvoudig een winst en verliesrekening maken

In mijn opinie dient het boekhoudpakket dat je gebruikt standaard de resultatenrekening te kunnen weergeven. Dit zal je dan ook als een standaard functionaliteit terugzien in de online boekhoudpakketten zoals e boekhouden.nl, MyFinance, Exact en Twinfield. Bij Rompslomp heb je deze mogelijkheid niet in de gratis versie. Echter in de betaalde versies heb je deze mogelijkheid wel.

Daarom is voor mij ook de gratis versie van Rompslomp niet echt geschikt voor een boekhouding voor een MKB bedrijf. of zelfs een eenmanszaak.

Een meer gedetailleerd overzicht

Bovengenoemd model is een vrij compact en beperkt overzicht. Als je een onderneming hebt wil je natuurlijk een beter en diepgaander inzicht hebben.

Daarom worden normaal gesproken de kosten verder onderverdeeld. Denk bijvoorbeeld bij de marketing kosten aan subitems zoals salarissen, reiskosten, advertentiekosten, marketing materialen etc. Hetzelfde geldt voor de andere kostenposten. Een dergelijke splitsing doe je via grootboekrekeningen. In de winst en verliesrekening worden de totalen van verschillende grootboekrekeningen gesommeerd weergegeven.

Toekenning van kosten aan de juiste grootboekrekeningen is essentieel.

De omzet wordt normaal gesproken in de resultatenrekening in 1 lijn weergegeven. Voor verdere details van een overzicht van de opbrengsten, kan je beter andere rapportages gebruiken. Anders wordt het overzicht wel erg uitgebreid en onoverzichtelijk. 

De opzet dient dusdanig te zijn dat je op 1 pagina een compleet overzicht hebt van de omzet tot en met de netto winst. En daarbij ook andere perioden ter vergelijking en eventueel budget data. Dit is belangrijk om te kunnen beoordelen hoe de behaalde resultaten zich verhouden tot de verwachtingen en voorgaande jaren.

Wat te doen met de winst en verliesrekening?

Dit overzicht is de basis om te bekijken wat je anders en beter kunt doen. De staat van baten en lasten zal doorgaand moeten worden beoordeeld. Het overzicht van de opbrengsten geeft je inzicht waar je eventueel de opbrengsten verder zou kunnen verhogen.

Meerdere onderneming

Bezit je meerdere ondernemingen, dan is het ook raadzaam een geconsolideerde winst en verliesrekening op te stellen, zodat je dan een totaal overzicht hebt van al jouw ondernemingen. Het is waardevol om per onderneming, per periode behaalde winst te analyseren. Een geconsolideerde winst en verliesrekening is echter wel complexer, aangezien je dan te maken kunt krijgen met zogenaamde intercompany transacties.

En het kan zo zijn dat een negatief saldo van een onderneming wordt gecompenseerd door een andere onderneming, maar dat is op langere termijn niet de bedoeling. Je zal dan toch de onderneming die verlies heeft gemaakt nader moeten analyseren.