De rentabiliteit van het totaal vermogen (RTV) drukt de winst, voor rente en belastingen, uit als percentage van het vermogen. 

Dit percentage geeft aan hoeveel rendement je realiseert op het geïnvesteerde vermogen. 

Dit kengetal is voor investeerders uitermate belangrijk. Het geeft aan hoeveel er met het geïnvesteerde geld wordt verdiend.

De rentabiliteit van het totaal vermogen berekenen

De berekening van dit kengetal is vrij eenvoudig. Het is simpelweg:

(Winst voor interest en belastingen / gemiddeld totaal vermogen) * 100

Bij het totaal vermogen wordt doorgaans het gemiddelde gebruikt van de periode waarover de rentabiliteit van het totaal vermogen wordt berekend. Dit wordt simpelweg berekend door het beginsaldo en eindsaldo bij elkaar op te tellen en vervolgens te delen door twee.

Persoonlijk zijn wij er wel voorstander van, indien er sprake is van grote schommelingen gedurende de periode, bij de berekening te werken met een gewogen gemiddelde. Stel dat er eind december een groot bedrag aan vreemd vermogen wordt aangetrokken. Dan leidt de versimpelde berekening tot een verkeerd inzicht.

De winst voor interest en belastingen lees je af uit de winst en verliesrekening en het vermogen dien je af te lezen van de balans. Dit is de manier waarop je de rentabiliteit van het totale vermogen kunt berekenen. Deze gegevens kan je eenvoudig uit het boekhoudprogramma dat je gebruikt halen.

Wel is het van belang dat de rentabiliteit hoger is dan de rente die je dient te betalen over geleende geld. Indien dit niet het geval is, dan verlies je als het ware geld met het geleende geld. 

De kosten zijn dan hoger dan hetgeen het oplevert. Daarnaast zou je dan op langere termijn in de problemen kunnen komen met het betalen van de rente en aflossing van het geleende geld. Grote bedrijven zijn overigens verplicht deze kengetallen te publiceren.

De rentabiliteit verbeteren

Je hebt in principe twee mogelijkheden om de rentabiliteit over het totaal vermogen te beïnvloeden. Uiteraard kan je ervoor zorgen dat je meer winst gaat behalen. Hoeveel winst je gaat behalen is echter niet altijd eenvoudig te sturen. 

Daarnaast kan je echter ook het kapitaal verminderen. Wat bedrijven hierbij soms doen is het verkopen en terughuren van panden. Op die manier komt er kapitaal vrij waarmee je leningen kan aflossen en het vreemde vermogen zal afnemen.

Het beheer van het werkkapitaal

Door het werkkapitaal, dat wil zeggen met name de debiteurenpositie en de voorraden, goed te beheren, is er minder kapitaal nodig. Dit komt uiteindelijk de rentabiliteit van het totaal vermogen ten goede. Voorbeelden hiervan zijn een goed proces van aanmanen van debiteuren die te laat betalen en het optimaliseren van de voorraden.

Aan de andere kant dien je er ook voor te zorgen dat je de crediteuren niet te snel betaald. Dat wil zeggen, netjes op tijd, maar ook niet voor de vervaldatum. 

Dit alles zal ertoe leiden dat er minder kapitaal benodigd is voor de onderneming.

Rentabiliteit vreemd- en eigen vermogen

Naast de rentabiliteit van het totale vermogen wordt ook vaak de rentabiliteit van het vreemd vermogen en de rentabiliteit van het eigen vermogen (REV) berekend. De formules voor deze kengetallen zijn als volgt:

REV: (Nettowinst / gemiddelde eigen vermogen) x 100

RVV: (Rente / vreemd vermogen) x 100

Er is hier een duidelijk onderscheid. De rentabiliteit vreemd vermogen geeft aan wat kredietverstrekkers als vergoeding hebben ontvangen. De rentabiliteit van het eigen vermogen geeft aan wat de eigenaren van de onderneming hebben verdiend. 

De verhouding tussen vreemd vermogen en eigen vermogen heeft invloed op beide hierboven staande kengetallen. Is er meer vreemd vermogen ten opzichte van eigen vermogen, dan zal de RVV lager uitvallen.

Door de rentabiliteit te berekenen weet je als ondernemer zijnde hoeveel je nu echt verdiend met het vermogen dat er is geïnvesteerd. Dit zou eigenlijk hoger dienen te zijn dan dat je een gelijk vermogen op een andere manier investeert. Indien dit niet  het geval is, dan is het ondernemen eigenlijk niet rendabel.

Lukt het niet om zelf deze kengetallen te berekenen, vraag dan jouw boekhouder om dit voor jou te doen.